در سال 2024، شرکتهای بازیسازی ژاپنی رشد قابلتوجهی در بازار سهام و ارزشگذاری کلی خود تجربه کردند و با اختلاف چشمگیری از برخی شرکتهای مطرح غربی پیشی گرفتند. این دستاورد در حالی به دست آمد که بسیاری از شرکتهای بزرگ آمریکایی و اروپایی با چالشهای متعددی مانند افت فروش محصولات، کاهش درآمد، و در مواردی اخراج نیروها مواجه بودند. برخی از این شرکتها حتی ارزش سهام خود را به پایینترین سطح سالانه رساندند که نشاندهندهی شرایط دشوار حاکم بر بخشهایی از صنعت بازی در غرب بود. در مقابل، عملکرد قدرتمند و پیوستهی شرکتهای ژاپنی در بازارهای مالی، تحلیلگران را متعجب کرده و نشان داده است که صنعت بازی ژاپن همچنان از ستونهای محکم و راهبردهای پایدار بهره میبرد.
به گفتهی کارشناسان، سه عامل اصلی در موفقیت شرکتهای بازیسازی ژاپنی نقش برجستهای داشته است: نخست، پایداری در عرضهی عناوین پرطرفدار و پرمخاطب که قادر بودهاند نیازها و سلیقههای متنوع گیمرها را تأمین کنند. دوم، مدیریت صحیح زنجیرهی تأمین و تولید که اجازه داده است شرکتها هزینههای خود را کنترل کنند و در نتیجه سودآوری را به حداکثر برسانند. سوم، شناخت دقیق بازارهای داخلی و بینالمللی و اتخاذ سیاستهای بازاریابی خلاقانه که باعث حفظ وفاداری مشتریان قدیمی و جذب کاربران جدید شده است. در این میان، نام شرکتهایی همچون نینتندو، سونی، کپکام و اسکوئر انیکس بیش از دیگران به چشم میخورد و شاخصهای مالیشان به روشنی گویای این توفیق هستند.
در نقطهی مقابل، شماری از شرکتهای غربی، مانند الکترونیک آرتز (EA)، اکتیویژن بلیزارد و یوبیسافت، با مجموعهای از مشکلات ساختاری و مدیریتی دستبهگریبان بودهاند. هرچند برخی از این شرکتها توانستند در مقاطعی از سال 2024 رشد مختصری را تجربه کنند، اما در مجموع، بسیاری از آنها در مسیر ثابت و رو به رشد سالهای گذشته باقی نماندند و حتی بعضی از ارزش سهامشان دچار افت شدیدی شد. رکود اقتصادی در بعضی از بازارهای کلیدی، تغییر الگوی مصرفکنندگان بعد از دوران محدودیتهای کرونایی، و عدم عرضهی مناسب بازیهای جدید و جذاب از عواملی بودند که به گفتهی تحلیلگران، در ایجاد این وضعیت تأثیرگذار بودهاند.
یکی دیگر از مسائلی که شرکتهای غربی را در سال 2024 تحت فشار قرار داد، موج اخراج نیروها در بخشهایی چون توسعهی محصول، پشتیبانی آنلاین و تبلیغات بود. این اقدامات از یک سو برای کاهش هزینهها و تطبیق با شرایط جدید بازار انجام شد، اما از سوی دیگر، بازتاب منفی قابلتوجهی در رسانهها و میان بازیکنان ایجاد کرد. بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی ابراز نگرانی کردند که این تعدیل نیروها ممکن است کیفیت نسخههای آیندهی بازیها را تحتالشعاع قرار دهد و به نوآوریهای صنعت لطمه بزند. با این حال، مسئولان برخی از این شرکتها وعده دادهاند که با مدیریت منابع به شکل بهینهتر، میتوانند تمرکز بیشتری بر عناوین کلیدی و استراتژیک داشته باشند.
از سوی دیگر، شرکتهای بازیسازی ژاپنی که معمولاً به ثبات در مدیریت، فرهنگ سازمانی منسجم و نوآوری پیوسته مشهور هستند، توانستند در سال 2024 به خوبی ارزش افزودهی خود را به سهامداران و مشتریان نشان دهند. برای نمونه، نینتندو با عرضهی موفق یک سری از عناوین انحصاری بر کنسول سوییچ، نهتنها جامعهی هواداران فعلی را راضی نگه داشت، بلکه تعداد قابل توجهی کاربر جدید را نیز جذب کرد. کپکام با بهروزرسانی مستمر مجموعههای محبوبی همچون رزیدنت اویل و مانستر هانتر، توانست فروش عناوین پیشین و بستههای الحاقی را نیز تقویت کند. اسکوئر انیکس هم با تمرکز بر بازار جهانی و ارائهی نسخههای متعدد از فرنچایزهای پرطرفدار نقشآفرینی، عملکردی مطلوب داشت و خبر از سرمایهگذاریهای آینده داد.
در تحلیل روندهای مالی، کارشناسان اشاره میکنند که رفتار بازار سهام در حوزهی بازیسازی بیش از گذشته تحت تأثیر رویدادهای جهانی و تحولات فناوری قرار گرفته است. افزون بر این، گسترش پلتفرمهای ابری و تغییر ذائقهی بازیکنان به سمت بازیهای چندنفرهی آنلاین، شرکتها را وادار کرده تا در ساختار تجاری و استراتژی توسعهی خود بازنگری کنند. شرکتهای بازیسازی ژاپنی، با تکیه بر تجربهی طولانی و دانش تخصصی در زمینهی طراحی بازی و سختافزار، توانستهاند سهم بزرگتری از این بازار در حال تغییر را تصاحب کنند. در مقابل، شرکتهای غربی که عموماً بر بازیهای پرهزینه و عناوین سالانه تمرکز دارند، برای حفظ رقابت، نیازمند انعطافپذیری بیشتر و بهینهسازی شیوهی توسعهی خود هستند.
با وجود تمام فراز و نشیبهای سال 2024، چشمانداز کلی برای سال 2025 در حوزهی بازیسازی همچنان امیدوارکننده ارزیابی میشود. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که ورود فناوریهای جدید، از جمله هوش مصنوعی پیشرفته و قابلیتهای ابری، افقهای تازهای را پیش روی توسعهدهندگان بازی قرار خواهد داد. همچنین، پیشبینی میشود تنوع پلتفرمها و گسترش جمعیت گیمرها در اقصی نقاط جهان، بازار را برای حضور شرکتهای کوچک و مستقل نیز بازتر کند و فرصتهای جدیدی پدید آورد. بهویژه در مناطقی چون آسیا، آمریکای لاتین و خاورمیانه، نرخ رشد صنعت بازی بسیار بالاست و رقابت میان بازیسازان بینالمللی در این بازارها شدت خواهد گرفت.
برخی از صاحبنظران معتقدند که سال 2025 میتواند نقطهی عطفی برای تحولات صنعت بازی باشد. از یک سو، شرکتهای مستقر در ژاپن با اتکا به موفقیتهای 2024 و سرمایهگذاریهای کلان، میتوانند نفوذ خود را در بازارهای غربی و نوظهور گسترش دهند. از سوی دیگر، شرکتهای غربی نیز ضمن توجه به بازخوردهای منفی، احتمالاً تلاش خواهند کرد تا با ارائهی عناوین خلاقانهتر و مدلهای اقتصادی جدید، دوباره جایگاه خود را به دست آورند. بهویژه آن که پلتفرمهای استریم و سرویسهای اشتراکی، در حال تبدیل شدن به بخش مهمی از تجارت بازی هستند و رقابت در این حوزه فقط به ارائهی بازیهای باکیفیت محدود نخواهد شد، بلکه نیازمند برنامهریزی دقیق برای حفظ و افزایش کاربران اشتراکی است.
بسیاری از فعالان بازار بر این عقیدهاند که کلید موفقیت در سال 2025، تعامل نزدیکتر با جامعهی بازیکنان و ایجاد محتوای منحصربهفرد خواهد بود. این موضوع شامل پشتیبانی پس از عرضهی بازیها، توسعهی رویدادهای زنده درونبازی، همکاری با استریمرها و اینفلوئنسرهای بزرگ و همچنین ایجاد تجربههای جذاب چندنفره است. ژاپنیها که از دیرباز به حفظ روابط مثبت با طرفدارانشان مشهور بودهاند، در این زمینه نیز الگوی موفقی ارائه دادهاند. همچنین، اگرچه شرکتهای غربی در زمینهی تبلیغات و بازارپردازی سابقهی طولانی دارند، اما ممکن است برای بازیابی سهم از دسترفتهی خود، استراتژیهای تازهای را بهکار گیرند.
در نهایت، رقابت تنگاتنگ شرکتهای بازیسازی ژاپنی و غربی در سال 2024 و چشمانداز مطلوب برای سال 2025 نشان میدهد که صنعت بازی همچنان در حال رشد و تکامل است. اگرچه برخی شرکتها با مشکلات مقطعی مانند کاهش فروش یا تعدیل نیرو روبهرو هستند، اما نوآوری، گستردگی بازار و استقبال قابلتوجه مخاطبان، عوامل کلیدی امیدبخش برای آیندهی این صنعت محسوب میشوند. شرکتهای ژاپنی با عملکرد درخشان خود در سال 2024 ثابت کردند که استراتژیهای بلندمدت و پایدار، حتی در شرایط اقتصادی دشوار هم میتوانند به نتیجه برسند و رشدی قابل قبول را برای سهامداران و مشتریان فراهم کنند. در مقابل، برخی شرکتهای غربی با ارزیابی دوبارهی روشهای مدیریتی و توجه به نیازهای روزافزون بازیکنان، ممکن است مجدداً جایگاه رقابتی خود را بازیابند. به نظر میرسد سال 2025 زمان مناسبی برای شکوفایی بیشتر صنعت بازیسازی باشد و فرصتهای جدیدی برای همهی فعالان این حوزه فراهم آورد.